ΠΟΡΙΣΜΑ-ΚΑΤΑΠΕΛΤΗΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ 3 ΝΕΚΡΟΥΣ ΤΗΣ ΜΑRFΙΝ

Η μοναδική έξοδος κινδύνου στο υποκατάστημα της Μarfin στην οδό Σταδίου ήταν κλειδωμένη, ενώ είχε χαθεί το τηλεχειριστήριο που θα μπορούσε να την ανοίξει. Οι εργαζόμενοι, στην προσπάθειά τους να διασωθούν μετά τον εμπρησμό από τις μολότοφ, εγκλωβίστηκαν σε μια... σιδερένια κλούβα. Η τραγωδία ίσως θα ήταν μεγαλύτερη αν δεν είχε μείνει συμπτωματικά ανοιχτή μια πόρτα διαφυγής για να εξαερίζεται ο χώρος επειδή μύριζε μια τουαλέτα! Αυτά είναι ορισμένα από τα στοιχεία που επισημαίνονται στο πόρισμα της Επιθεώρησης του υπουργείου Εργασίας, η οποία ερεύνησε τις συνθήκες της πυρκαγιάς στο υποκατάστημα της Μarfin Βank μετά τον εμπρησμό από ομάδα αντιεξουσιαστών το μεσημέρι της 5ης Μαΐου 2010, με αποτέλεσμα τον θάνατο της Αγγελικής Παπαθανασοπούλου , της Παρασκευής Ζούλια και του Επαμεινώνδα Τσάκαλη. Στο πόρισμα που συνέταξε τον προηγούμενο Ιούλιο ο επιθεωρητής κ. Θεοδόσιος Πανταζόπουλος και αποκαλύπτει σήμερα «Το Βήμα» καταγράφονται σοβαρές ελλείψεις στο σύστημα πυρασφάλειας του κτιρίου, κλειδωμένες έξοδοι διαφυγής, ελλείψεις πιστοποιητικών και απουσία σχετικής εκπαίδευσης του προσωπικού, γεγονότα που επηρέασαν την απόπειρα απεγκλωβισμού των εργαζομένων μετά τη δολοφονική επίθεση των κουκουλοφόρων.

Οπως μνημονεύεται, «στο υποκατάστημα εργάζονταν συνολικά 27 άτομα.Υπήρχε μόνο μία έξοδος κινδύνου που βρισκόταν στο ισόγειο του κτιρίου και δίπλα από την κύρια είσοδο της τράπεζας. Ωστόσο αυτή δεν χρησιμοποιήθηκε από τους εργαζομένους γιατί στο ισόγειο είχε ξεσπάσει πυρκαγιά και η ατμόσφαιρα από τον καπνό ήταν αποπνικτική». Ωστόσο αυτό δεν ήταν το μοναδικό πρόβλημα.
Ο επιθεωρητής στο πόρισμά του υπογραμμίζει: «Οι εργαζόμενοι αναφέρθηκαν στην έξοδο κινδύνου του ισογείου,η οποία δεν έπρεπε να κλειδώνεται,προκειμένου να ανοίγει εύκολα και άμεσα από κάθε πρόσωπο που θα χρειαστεί να τη χρησιμοποιήσει. Αυτή άνοιγε μόνο αν έσπρωχνε κάποιος την “μπάρα πανικού” της θύρας και συγχρόνως πατούσε το κουμπί φορητού τηλεχειριστηρίου που ήταν μοναδικό σε όλον τον χώρο και βρισκόταν στο γραφείο της διευθύντριας στο ισόγειο. Τη στιγμή του συμβάντος,με την ύπαρξη του καπνού, θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο, αν όχι αδύνατον, να βρεθεί το τηλεχειριστήριο και να χρησιμοποιηθεί συγχρόνως με το σπρώξιμο της πόρτας για να ανοίξει η έξοδος κινδύνου. Επίσης υπάρχουν μαρτυρίες εργαζομένων που αναφέρουν ότι το γραφείο της διευθύντριας έπιασε πρώτο φωτιά, κάτι που σημαίνει ότι το τηλεχειριστήριο θα είχε καταστραφεί».
Στην έκθεση καταγράφονται οι συνθήκες κάτω από τις οποίες βρήκαν τον θάνατο οι τρεις εργαζόμενοι και το πώς προσπάθησαν να διασωθούν οι υπόλοιποι. Εκεί φαίνεται ότι η δυσοσμία από μια τουαλέτα ήταν... σωτήρια! «Συνολικά 14 εργαζόμενοι εξήλθαν από μια μεταλλική πόρτα του 2ου ορόφου που δεν ήταν έξοδος κινδύνου και ήταν τυχαία ανοιχτή για αερισμό της παρακείμενης τουαλέτας λόγω προβλήματος της αποχέτευσης» αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Τέλος, κρίσιμη θεωρείται στο πόρισμα η έλλειψη πιστοποιητικού πυρασφάλειας. Οπως μνημονεύεται, «η επιχείρηση δεν είχε το απαιτούμενο πιστοποιητικό πυρασφαλείας που εκδίδεται από την Πυροσβεστική Υπηρεσία. Για την έκδοσή του απαιτείται μελέτη του χώρου, στην οποία θα αναφέρονται τα συγκεκριμένα μέτρα πυρόσβεσης που προβλέπονται από τη νομοθεσία. Η μελέτη αυτή κανονικά κατατίθεται στην Πυροσβεστική Υπηρεσία προς έγκριση. Μετά την έγκριση ο εργοδότης θα έπρεπε να καλέσει την Πυροσβεστική να ελέγξει αν εφαρμόστηκαν τα μέτρα και να εκδώσει το πιστοποιητικό ασφαλείας για την επιχείρηση».

Ανακοίνωση του ΚΚΕ για τον ιμπεριαλισμό του Σάουρον στη Μέση Γη

Στηρίζουμε όλοι το σύντροφο Φρόντο Μπάγκινς και τις υπόλοιπες προοδευτικές δυνάμεις της Συντροφιάς του Δαχτυλιδιού στο δύσκολο έργο που επωμίσθηκαν. Τώρα που η μπουρζουαζία της Μόρντορ και τα μισθωμένα τσιράκια τους της Άιζενγκαρντ ζητούν να οικοδομήσουν τη νέα μαγική τάξη πραγμάτων στη Μέση Γη, είναι επιτακτικός όσο ποτέ ο μαζικός μαγικός αγώνας και η συσπείρωση των επαναστατικών δυνάμεων σε αντιμονοπωλιακή, αντιιμπεριαλιστική κατεύθυνση.

Είχαμε προβλέψει ότι η Συνδιάσκεψη στο Σχιστό Λαγκάδι θα συσπειρώσει το κίνημα στις βάσεις ενός ενιαίου φορέα, της Συντροφιάς.

Ότι ο τυχοδιώκτης ρεφορμιστής Μπορομίρ θα επιδιώξει να αποπροσανατολίσει το κίνημα και να το εκμεταλλευτεί για τους δικούς του αβανταδόρικους σκοπούς.

Ότι ο σύντροφος Γκάνταλφ θα επιβιώσει από την αγωνιστική του πάλη στην άβυσσο του Καζάντ-Ντουμ και θα αναδειχθεί συνειδητοποιημένος μαχητής.

Ότι οι υπονομευτικές δυνάμεις της αντίδρασης θα επιδιώξουν την εσωκομματική πολυδιάσπαση της Συντροφιάς.

Τέλος, ότι ο προβοκάτορας Σαρουμάν ξεπουλήθηκε στα κέντρα λήψης αποφάσεων της Μόρντορ, και έγινε λακές της πλουτοκρατίας και της κατευθυνόμενης μαγείας που υπηρετεί τους σκοπούς της αστικής τάξης.

Καλούμε τις παραγωγικές τάξεις των Χόμπιτ, των Ελφ, των Ανθρώπων και των Νάνων να συντονίσουν την επαναστατική τους δράση σε διακλαδικό επίπεδο.

Καλούμε τα περιφερειακά στελέχη της Γκόντορ, του Ρόχαν και του Σάιρ να ενώσουν τις δυνάμεις τους ενάντια στα συμπτώματα σήψης που εκπορεύονται από τον Πύργο του Όρθανκ και του Μπαράντ-Ντουρ.

Καλούμε το σύντροφο Άραγκορν να αντισταθεί στις ερωτοτροπίες της Έογουϊν. Ο έρωτας είναι ένα εφεύρημα της μπουρζουαζίας προκειμένου να ενθαρρύνει την τεκνοποίηση ώστε να προμηθεύεται στρατιώτες για την πολεμική της μηχανή και γραφειοκράτες για τη στελέχωση των δημοσίων υπηρεσιών της. Η ταξική ένωσή του με τη συντρόφισσα Άργουεν είναι η υγιής σύμπραξη γι’ αυτόν, ώστε να εκπληρώσει τον ιστορικό του ρόλο.

Όχι στα μαγικά μονοπώλια του Σάουρον!

Σύντροφοι της Συντροφιάς, ενωθείτε! Δεν έχετε να χάσετε παρά μόνο το Δαχτυλίδι σας!

Και μία σούπερ προσφορά του ιστολογίου ειδικά για τους αριστερούς μας φίλους: ΚΚΕ Generator v1.0
Από Iron Prison

Κομμουνιστική Κρίση Ελλάδας

Την Πέμπτη 2 Σεπτέμβρη, από το «Ριζοσπάστη» πληροφορηθήκαμε ότι την προηγούμενη μέρα η Ομοσπονδία Τύπου και Χάρτου, η Πανελλαδική Ενωση Λιθογράφων Μισθωτών Γραφικών Τεχνών Τύπου και Συναφών Επαγγελμάτων και το Σωματείο Εργαζομένων στα Πρακτορεία Τύπου, με κοινή παράσταση διαμαρτυρίας στην «Ελευθεροτυπία», απαίτησαν την άμεση ανάκληση των 20 απολύσεων στα τυπογραφεία της εφημερίδας, που είχε ανακοινώσει η ιδιοκτησία της δυο μέρες πριν. «Η εργοδοσία της Χ.Κ. Τεγόπουλος ("Ελευθεροτυπία")… πετάει τους εργαζόμενους στο δρόμο σα στυμμένες λεμονόκουπες, καλώντας τους να πληρώσουν αυτοί τα σπασμένα της κρίσης που δημιούργησαν τα υπερκέρδη του κεφαλαίου», σημείωνε σε ανακοίνωσή της η Πανελλαδική Ενωση Λιθογράφων, που ελέγχεται από το ΠΑΜΕ. Σηκώνοντας ψηλά τη σημαία της ταξικής αδιαλλαξίας, σημείωνε ο «Ριζοσπάστης»: «Στη χτεσινή παράσταση διαμαρτυρίας, τα μέλη των ταξικών συνδικάτων, σημείωσαν την ανάγκη "να ανακληθούν τώρα οι απολύσεις, να μην πληρώσουν οι εργαζόμενοι την κρίση τους" και ταυτόχρονα κάλεσαν όλους τους εργαζόμενους, την ερχόμενη Κυριακή, 5 Σεπτέμβρη, σε ανοιχτό Διοικητικό Συμβούλιο στα γραφεία του Σωματείου για "να οργανώσουμε τον αγώνα μας για τις απολύσεις και την υπογραφή ικανοποιητικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας 2010". Την ίδια στιγμή, απαίτησαν συνάντηση με την εργοδοσία, η οποία, ωστόσο, ήταν… άφαντη».



Μέσα στον Αύγουστο, κυκλοφορούσαν στο Ιντερνετ πληροφορίες, ότι 20 απολύσεις έκανε στα τέλη Ιούλη και η «Τυποεκδοτική ΑΕ» του Περισσού, η οποία –σύμφωνα μ’ αυτές τις πληροφορίες– θα προχωρούσε σε απολύσεις 20 εργαζόμενων το μήνα μέχρι και τον Οκτώβρη. Επειδή είναι πάγια αρχή της εφημερίδας μας να μη δημοσιεύει πληροφορίες που δεν έχει επιβεβαιώσει, ψάχναμε το θέμα για να δούμε τι ακριβώς συμβαίνει. Από τη δύσκολη θέση μας έβγαλε η Αλέκα Παπαρήγα, η οποία σε συνέντευξή της στην πρωινή εκπομπή της ΝΕΤ, την περασμένη Δευτέρα, επιβεβαίωσε τις πληροφορίες για τις 20 απολύσεις, συνοδεύοντας την επιβεβαίωση με ένα πολύ… πρωτότυπο σκεπτικό:

«Είναι επιχείρηση που δρα μέσα σε συνθήκες καπιταλιστικής αγοράς και επομένως έχει όλες τις αντίστοιχες δυσκολίες. Σε όλες τις επιχειρήσεις του κλάδου γίνονται απολύσεις. Είμαστε στόχος μιας επίθεσης που μας παρουσιάζει ως μια κερδοφόρα επιχείρηση. Εμείς έχουμε μεγάλη συρρίκνωση των εργασιών μας. Εμείς παλεύουμε κατά του καπιταλισμού.  Θα κλείσουν και μεγάλες επιχειρήσεις. Μας περιμένουν στη γωνία με επιθέσεις των τελευταίων χρόνων που αφορούν στην Τυποεκδοτική»!!!
 
Τι να πρωτοσχολιάσεις εδώ; Και μόνο το ότι η Παπαρήγα οχυρώνεται πίσω από τις απολύσεις που κάνουν όλες οι επιχειρήσεις του κλάδου, αποτελεί παραδοχή του ότι η κομματική τους επιχείρηση δεν είναι παρά μια καπιταλιστική επιχείρηση του εκδοτικού-εκτυπωτικού κλάδου. Απολύουν οι άλλοι, απολύουμε κι εμείς, τι άλλο μπορούμε να κάνουμε; Πριν σχολιάσουμε οτιδήποτε, θυμίζουμε ότι είχαν προηγηθεί περικοπές μισθών στο «Ριζοσπάστη», τις οποίες είχαν δικαιολογήσει πολιτικά, λέγοντας ότι αφορούν τη λειτουργία του κόμματος και ότι έγιναν εθελοντικά, μπερδεύοντας την κομματική λειτουργία με τα εργασιακά θέματα. Ας μας πουν, όμως, τι επιτέλους είναι η «Τυποεκδοτική»; Τώρα μας λένε ότι είναι «επιχείρηση που δρα μέσα σε συνθήκες καπιταλιστικής αγοράς». Στο ντιμπέιτ του περασμένου Σεπτέμβρη, όμως, η Παπαρήγα έλεγε ότι δεν είναι καπιταλιστική επιχείρηση: «Εμείς, ακριβώς επειδή δε θέλουμε να εξαρτιόμαστε από τον εκβιασμό επιχειρηματιών, προσπαθούμε –ιδιαίτερα στον τομέα της προπαγάνδας και των εκδόσεων– να έχουμε τη δική μας αυτοδυναμία». Αν δεν είναι επιχείρηση που αποβλέπει στο κέρδος, αλλά μόνο στην κομματική αυτοδυναμία στον τομέα των εκδόσεων, τότε δεν θα έπρεπε να απολύει εργάτες μόλις έπεσε ο τζίρος. Αυτά τα κάνουν οι τυπικές καπιταλιστικές επιχειρήσεις. Εχει μήπως καμιά διαφορά ο άνεργος-απολυμένος από την «Τυποεκδοτική» από τον άνεργο-απολυμένο από την «Ελευθεροτυπία»; Ιδια δεν είναι η ανεργία και για τον ένα και για τον άλλο; Γιατί τα «ταξικά συνδικάτα» έκαναν παρέμβαση στην «Ελευθεροτυπία», όχι όμως στην «Τυποεκδοτική»; Τον ίδιο αριθμό εργαζόμενων δεν απέλυσαν;

Το έχουμε γράψει και άλλες φορές. Η «Τυποεκδοτική» είναι μια τυπική καπιταλιστική επιχείρηση, από τις μεγαλύτερες (αν όχι η μεγαλύτερη) του κλάδου. Για να μπορέσει να λειτουργήσει σαν τέτοια, να κάνει μπίζνες και να εισπράττει δωρεάν κρατικό χρήμα (όπως κάθε μεγάλη καπιταλιστική επιχείρηση), η ηγεσία του Περισσού διαχώρισε το «Ριζοσπάστη» από την «Τυποεκδοτική». Το 1996 (κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ), η «Τυποεκδοτική ΑΕ» πήρε δωρεάν κρατική επιχορήγηση 1,6 δισ. δραχμές, για να προχωρήσει στη μετεγκατάστασή της στο Κρυονέρι, στις εγκαταστάσεις του «Κολλάρου», τις οποίες αγόρασε. Το 2006 (κυβέρνηση ΝΔ), η «Τυποεκδοτική ΑΕ» πήρε νέα δωρεάν κρατική επιχορήγηση για να προχωρήσει σε εκσυγχρονισμό.

 Η «Τυποεκδοτική» υπήχθη στις διατάξεις του αναπτυξιακού νόμου στις 15.11. 2006 με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης (ΦΕΚ 1762, 5.12. 2006). Η κατηγορία της επένδυσης ήταν «εφοδιαστική αλυσίδα» και το ύψος της 1.098.560 ευρώ, εκ των οποίων τα 329.568 ευρώ ήταν κρατική επιχορήγηση (30% της επένδυσης). Με την επένδυση αυτή υποτίθεται ότι θα δημιουργούνταν πέντε (αριθμός 5) νέες θέσεις απασχόλησης! Ενα μήνα αργότερα, στις 28 Δεκέμβρη του 2006, η επιχείρηση του Περισσού παίρνει νέο πακέτο, τριπλάσιου ύψους (ΦΕΚ 569, 20.4. 2007). Υπάγεται πάλι στον «αναπτυξιακό» νόμο, για ε-πένδυση που περιγράφεται ως «Αναβάθμιση της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων ή/και υπηρεσιών», ύψους 3.367.944 ευρώ, εκ των οποίων 1.010.383 ευρώ κρατική επιχορήγηση (30%). Νέες θέσεις εργασίας (κρατηθείτε) εφτά (αριθμός 7)!

Η δεύτερη αυτή επένδυση, το χοντρό πακέτο, ολοκληρώνεται τον Αύγουστο του 2009, όπως φαίνεται από τη σχετική υπουργική απόφαση (ΦΕΚ 1888, 4.9.2009). Το συνολικό ύψος της επένδυσης μειώνεται ελαφρά και η επιχορήγηση ορίζεται στο ποσό των 906.483 ευρώ, τα οποία και πήραν. Πόσες νέες θέσεις εργασίας δημιούργησαν; Καμία! Δεν αναφέρεται τίποτα στην απόφαση για την ολοκλήρωση της επένδυσης, όπως γίνεται με κάθε επένδυση που ολοκληρώνεται. Ομως, από την «Ετήσια Οικονομική Εκθεση για την περίοδο από 1  Ιανουαρίου έως 31  Δεκεμβρίου 2009», που κατέθεσε η «Τυποεκδοτική», όπως κάθε ΑΕ, πληροφορούμαστε τα εξής: «Το απασχολούμενο στη Εταιρεία προσωπικό κατά την 31/12/2009  ανέρχεται σε 347  άτομα,  ενώ κατά την  31/12/2008   ανερχόταν  σε  377  άτομα». Ξέρετε τι σημαίνει αυτό; Οτι ο Περισσός εξαπάτησε το ελληνικό κράτος και τσέπωσε την επιχορήγηση, όπως κάνουν όλοι οι καπιταλιστές. Οχι μόνο δεν δημιούργησε αυτές τις ελάχιστες θέσεις εργασίας που είχε υποχρέωση, βάσει της συμφωνίας του με το κράτος, αλλά μείωσε το προσωπικό του κατά 30 άτομα! Και τώρα απολύει κι άλλους. Και βέβαια, τα κρατικά όργανα έκαναν τα στραβά μάτια, όπως κάνουν για όλες τις καπιταλιστικές επιχειρήσεις.

Ας ληφθεί υπόψη ότι το μικρό πακέτο, με το οποίο δεν ασχολήθηκαν, προκειμένου να ολοκληρώσουν το χοντρό πακέτο, δεν το έχασαν. Μολονότι πέρασαν τα τρία χρόνια, η Κατσέλη τους υπέγραψε (ΦΕΚ 2514, 22.12.2009) μια γελοία τροποποίηση της σύμβασης, μειώνοντας το ποσό της επένδυσης κατά μερικές εκατοντάδες ευρώ (!), ώστε να πάρουν αναβολή και να μπορέσουν να απορροφήσουν και αυτό το πακέτο την τρέχουσα τριετία.

Πώς θα χαρακτήριζε η ηγεσία του Περισσού μια καπιταλιστική επιχείρηση, που παίρνει διαδοχικές κρατικές επιχορηγήσεις και όχι μόνο δεν αυξάνει –έστω και λίγο– τις θέσεις εργασίας, αλλά τις μειώνει; Ας δώσουν το χαρακτηρισμό στην κομματική τους επιχείρηση. Μέσα στον καπιταλισμό δεν μπορεί να υπάρξουν σοσιαλιστικές νησίδες. Ενα κόμμα που επιλέγει να στήσει καπιταλιστικές επιχειρήσεις θα συμπεριφερθεί ως στυγνός εργοδότης, φορτώνοντας την κρίση στις πλάτες των εργατών. Αυτό κάνει και η ηγεσία του «Κ»ΚΕ.

ΥΓ: Εννοείται πως στο «Ριζοσπάστη» δεν γράφτηκε λέξη από τις συγκεκριμένες αναφορές της Παπαρήγα στη ΝΕΤ.


Κείμενο από Κόντρα
Τίτλος και φώτο από Radical Desire

Sebastião Salgado

Ο Σαλγάδο γεννήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 1944 σ’ ένα μικρό χωρίο, το Aimorés, της πολιτείας Minas Gerais στη Βραζιλία. Ήταν το έκτο παιδί και το μοναδικό αγόρι, μιας πολύτεκνης οικογένειας με οκτώ παιδιά. Σπούδασε οικονομικές επιστήμες στο Σάο Πάολο και στις ΗΠΑ και το 1968-1969 εργάστηκε στο Υπουργείο Οικονομικών στη Βραζιλία. Το ’69 αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη Βραζιλία για πολιτικούς λόγους.

Εδώ θα πρέπει να γίνει μια σύντομη αναφορά στην πολιτική κατάσταση της Βραζιλίας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς είναι η εποχή στην οποία γεννήθηκε και ενηλικιώθηκε ο Σαλγάδο και προφανώς επηρέασε την πολιτική του σκέψη και κατ’ επέκτασιν και τη φωτογραφική του ματιά.

Η πρώτη περίοδος της ζωής του Σαλγάδο, από τη γέννησή του μέχρι την ενηλικίωσή του συμπίπτει με τη «Δεύτερη Δημοκρατία» της Βραζιλίας (1945 – 1964), η οποία χαρακτηρίστηκε από πολιτική αστάθεια. Διάφορες κυβερνήσεις προσπαθούν να εκσυγχρονίσουν την Βραζιλιάνικη οικονομία, χωρίς όμως να έχουν τη δύναμη να θίξουν τα σοβαρά κοινωνικά προβλήματα: μεγάλα ποσοστά φτώχειας, ακτήμονες αγρότες και μεγάλες αγροτικές ιδιοκτησίες, απαιτήσεις των ιθαγενών για περισσότερα δικαιώματα, εργατικές διεκδικήσεις για βελτίωση των επιπέδων διαβίωσης, παρεμβάσεις του στρατού στην πολιτική… Μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες οι προσπάθειες πολλών κυβερνήσεων να χρησιμοποιήσουν το κράτος σαν μοχλό ανάπτυξης, συνεχώς αποτυγχάνουν.

Η περίοδος αυτή κλείνει με το στρατιωτικό πραξικόπημα της 1 Απρίλη του 1964. Από τότε και έως το 1985 («anos de chumbo», τα μολυβένια χρόνια όπως ονομάζονται) στην εξουσία εναλλάσσονταν διάφοροι στρατηγοί διορισμένοι απ’ το στρατό. Οι διάφορες χούντες εγκαινιάζουν μια σκληρή νεοφιλελεύθερη πολιτική που συνοδεύεται από έναν συνεχώς αυξανόμενο περιορισμό πολιτικών ελευθεριών και αύξηση της καταστολής. Μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες άρχισαν να αναπτύσσονται πυρήνες αντίστασης, κυρίως γύρω και μέσα στα πανεπιστήμια και τα σχολεία. Εμφανίζονται και αναπτύσσονται πολλές ακροαριστερές ομάδες (δίπλα και σε ανταγωνισμό με το παραδοσιακό ΚΚ), οι οποίες στρατολογούν κυρίως νεολαία. Το 1968 ξέσπασε ένα φοιτητικό κίνημα ενάντια στη χούντα. Παράλληλα, αριστερές οργανώσεις που λειτουργούσαν με τη λογική του αντάρτικου πόλεως, άρχισαν τη δράση τους απαγάγοντας ξένους διπλωμάτες. Το 1969 απήγαγαν στο Ρίο τον Αμερικανό πρέσβη στη Βραζιλία.

Προβλήματα άρχισαν να υπάρχουν ακόμα και μέσα στο σώμα των αξιωματικών, οι οποίοι διαιρέθηκαν μεταξύ αυτών που πρότειναν έναν περιορισμένο και ελεγχόμενο εκδημοκρατισμό και σ’ αυτούς οι οποίοι υποστήριζαν ότι ο στρατός θα πρέπει να έχει τον απόλυτο έλεγχο της πολιτικής κατάστασης. Τελικά οι σκληροπυρηνικοί χουντικοί κατάφεραν να επικρατήσουν και το 1969 ο στρατός διόρισε αρχηγό του κράτους το στρατηγό Emilio Garrastazu Médici, ο οποίος για να χτυπήσει το φοιτητικό κίνημα και τις οργανώσεις των ανταρτών, προχώρησε σε μεγαλύτερο περιορισμό των ελευθεριών και σε αύξηση της καταστολής.

Ο Σαλγάδο αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη Βραζιλία το 1969 και μαζί με την σύζυγό του Lélia Wanick Salgado – φωτογράφος και αυτή – εγκαταστάθηκαν στο Παρίσι, όπου μεταξύ των ετών 1969-1971 ολοκλήρωσε το διδακτορικό του στα οικονομικά στο πανεπιστήμιο της Σορβόνης. Είναι περιττό να αναφερθεί ότι το Παρίσι εκείνης της εποχής εξακολουθούσε να ζει στον απόηχο του Μάη του 68…

Στη συνέχεια εργάστηκε σε διάφορες εταιρείες αλλά, όταν προσελήφθη από τον Διεθνή Οργανισμό Καφέ, για να ελέγχει την παραγωγή στην Αφρική, το γεγονός αυτό έμελλε να αλλάξει τη ζωή του. Εκεί στην Υποσαχάρια Αφρική (Sahel), με μια μικρή φωτογραφική μηχανή που του δάνεισε η γυναίκα του έβγαλε τις πρώτες φωτογραφίες, φωτογραφίζοντας τις επιπτώσεις της ξηρασίας. Όταν εμφάνισε το φιλμ αποφάσισε ότι θέλει να ασχοληθεί επαγγελματικά με τη φωτογραφία και έτσι το 1973 εγκατέλειψε την καριέρα του οικονομολόγου.

Αρχικά εργάστηκε ως ρεπόρτερ και το 1975 άρχισε να συνεργάζεται με το φωτογραφικό πρακτορείο Sygma που βρίσκεται στο Παρίσι και το Gamma. Αυτό το διάστημα φωτογράφησε μετανάστες εργάτες στην Ευρώπη, ενώ από το 1977 άρχισε να ταξιδεύει σε διάφορα μέρη του κόσμου για τις, μεγάλης χρονικής διάρκειας εργασίες του, αφιερωμένες σε θεματικές ενότητες.

Το 1979 έγινε μέλος του Magnum Photos (διεθνής συνεργασία φωτογράφων). Εξαιτίας αυτής της συνεργασίας το Magnum σώθηκε από την άσχημη οικονομική κατάσταση που βρίσκονταν τα τελευταία δέκα χρόνια, καθώς ο Σαλγάδο έγινε ξαφνικά διεθνώς αναγνωρισμένος φωτογράφος, φωτογραφίζοντας την απόπειρα δολοφονίας που έγινε εναντίον του προέδρου των ΗΠΑ Ρ. Ρίγκαν. Την περίοδο αυτή ταξίδεψε για να καλύψει τους πολέμους στην Αγκόλα και την Ισπανική Σαχάρα, καθώς και τη συλλήψη των ισραηλινών ομήρων στο Entebbe.

Το 1986 εξέδωσε την πρώτη του μεγάλη φωτογραφική συλλογή, Other Americas. Το έργο αυτό είναι προϊόν μακρόχρονης περιοδείας του Σαλγάδο στη Λατινική Αμερική (ξαναγυρίζοντας και στη Βραζιλία), από το 1977 έως το1984. Με τις φωτογραφίες που παρουσιάζει σ’ αυτό το έργο, ο Σαλγάδο δεν προσπαθεί μόνο να καταγράψει τη φτώχεια και την εξαθλίωση των λατινοαμερικάνων αγροτών – απογόνων των ινδιάνων, αλλά επιδιώκει κυρίως να αφηγηθεί την επιμονή τους στην διατήρηση της κουλτούρας τους και την άκαμπτη αντίστασή τους.

Το 1986 παρουσίασε ακόμα μία μεγάλη συλλογή, το έργο, Sahel: l’homme en détresse, αποτέλεσμα της 15μηνης περιοδείας του στην Υποσαχάρια Αφρική μαζί με το γαλλικό τμήμα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, οι οποίοι δραστηριοποιούνταν ενάντια στα αποτελέσματα που είχε στους πληθυσμούς, η ξηρασία που έπληττε την περιοχή. Και εδώ η φωτογραφική ματιά του Σαλγάδο κινείται προς δύο κατευθύνσεις. Δεν προσπαθεί να καταγράψει μόνο την ανθρώπινη οδύνη και δυστυχία, την αγωνία που βιώνουν αβοήθητοι μπροστά στην πείνα, αλλά προσπαθεί να αναδείξει την αξιοπρέπειά τους και το κουράγιο με το οποίο αντιμετωπίζουν τον πόνο.

Τη δουλειά του αυτή συμπλήρωσε δημοσιεύοντας το 1988 τη δεύτερη συλλογή του για τη δυστυχία των ανθρώπων της Υποσαχάριας Αφρικής, Sahel: el fin del camino.

Από το 1990 αρχίζει να εργάζεται μαζί με τη Λέλια για την αποκατάσταση ενός τμήματος του Ατλαντικού δάσους της Βραζιλίας και ίδρυσαν το Ινστιτούτο Terra, το οποίο έχει ως στόχο να προωθήσει την αναδάσωση, την προστασία του δάσους και την περιβαλλοντική ενημέρωση. Η προστασία του περιβάλλοντος θα αποτελέσει για το Σαλγάδο ένα από τα ζητήματα για τα οποία θα δραστηριοποιηθεί τα επόμενα χρόνια και ταυτόχρονα μια ακόμα θεματική ενότητα για τη δουλειά του ως φωτογράφος.

Το 1991 εξέδωσε τη συλλογή φωτογραφιών με τίτλο: An Uncertain Grace, με ένα εισαγωγικό δοκίμιο του Eduardo Galeano. Η συλλογή αποτελείται από τέσσερα μέρη: φωτογραφίες της περιόδου 1974 – 1987, φωτογραφίες από το λιμό στο Σαχέλ του 1984-1985, φωτογραφίες από τη Λατινική Αμερική, 1977-1984 και φωτογραφίες εργατών που έβγαλε το 1986.

Η τελευταία αυτή θεματική ενότητα του έργου θα παρουσιαστεί με πιο ολοκληρωμένο τρόπο στην επόμενη συλλογή του Σαλγάδο.

Το 1993 δημοσίευσε το πιο σημαντικό ίσως έργο του, Workers: An Archaeology of the Industrial Age, στο οποίο συγκέντρωσε φωτογραφίες από τις επισκέψεις του σε 26 χώρες, σε διάστημα έξι χρόνων (1986 και του 1992).

Με αυτές τις φωτογραφίες (και στα δύο παραπάνω έργα) ο Σαλγάδο θέτει ένα διπλό στόχο. Κατ΄ αρχάς καταγράφει και αναδεικνύει όψεις της σύγχρονης εργατικής τάξης σε παγκόσμιο επίπεδο, συμβάλλοντας έτσι στη διαμόρφωση μιας οπτικής παγκόσμιας ταξικής ενότητας. Με το έργο αυτό, το οποίο εμφανίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του ’90, σε μια εποχή δηλαδή που είχαν γίνει αρκετά της μόδας «αναλύσεις» περί του τέλους της εργασίας, ο Σαλγάδο δηλώνει με επιθετικό τρόπο, ότι η εργατική τάξη είναι εδώ… Επιχειρεί να τρομοκρατήσει όχι με το φάντασμα, αλλά με πραγματικές εικόνες της εργατικής τάξης. Γι’ αυτό και επέλεξε να ταξιδέψει σε εκείνες τις χώρες και να φωτογραφίσει εκείνες τις μορφές εργασίας, στις οποίες μπορεί να φανεί με τον πιο ανάγλυφο τρόπο η ταξική διαστρωμάτωση του σύγχρονου κόσμου και η κεντρικότητα της εργατικής τάξης στην παραγωγική διαδικασία.

Φωτογράφησε εργάτες που δουλεύουν στη βαριά βιομηχανία των ανεπτυγμένων δυτικών χωρών. Ταξίδεψε στη Ρωσία και σε άλλες χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ για να φωτογραφίσει τους εργάτες που δούλευαν στις βιομηχανίες με τον παλιό τεχνολογικό εξοπλισμό. Και ταξίδεψε στις χώρες της Ασίας, της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής φωτογραφίζοντας τους εργάτες γης και τους εργάτες που δουλεύουν σε τομείς της παραγωγής, χωρίς τεχνολογικό εξοπλισμό.

Σε αυτή την τελευταία ενότητα ανήκουν οι συγκλονιστικές φωτογραφίες (και ίσως οι πιο γνωστές από όλο το έργο του) από τα ορυχεία χρυσού της Serra Pelada στη Βραζιλία (από τη συλλογή, An Uncertain Grace). Στα ορυχεία αυτά εργάζονταν εκείνη την εποχή, υπό την διεύθυνση της στρατιωτικής αστυνομίας, σχεδόν 80.000 εργάτες (ιθαγενείς από τις γύρω περιοχές). Ο Σαλγάδο έκανε την πρώτη έκθεση φωτογραφίας με θέμα τους εργάτες της Serra Pelada το 1986. Σ’ αυτές της φωτογραφίες δεν εικονογραφείται «απλώς» η απάνθρωπη εκμετάλλευση που υφίστανται οι εργάτες των ορυχείων (εμφανής ούτως ή άλλως και σοκαριστική), αλλά η δύναμή τους να αντισταθούν. Η πιο γνωστή ίσως φωτογραφία του έργου του Σαλγάδο, είναι αυτή με την οποία έχει απαθανατίσει (θα μπορούσαμε να πούμε αφηγείται την ιστορία) έναν εργάτη των ορυχείων τη στιγμή που μαλώνει με τον αστυνομικό φρουρό. Ο εργάτης κρατάει το όπλο του αστυνομικού από την κάννη, η οποία σχεδόν ακουμπάει στο στήθος του. Αυτός που έχει όμως παγώσει από φόβο είναι ο φρουρός.

Ο δεύτερος στόχος αυτών των έργων είναι η παρουσίαση των μετασχηματισμών που υφίσταται η εργασία (στα μέσα της δεκαετίας του 80 και στις αρχές της δεκαετίας του 90) και των συνεπειών που επιφέρουν αυτοί οι μετασχηματισμοί στις ζωές των ανθρώπων. Ο Σαλγάδο αναδεικνύει κάποιες πτυχές που σχετίζονται με την εξέλιξη της εργασίας, οι οποίες θα αποτελέσουν αυτόνομες θεματικές ενότητες την επόμενη περίοδο. Η πιο σημαντική από αυτές είναι η καταγραφή των οικονομικών και τεχνολογικών εξελίξεων (κυρίως στις αγροτικές περιοχές), που αναγκάζουν τους ανθρώπους να εγκαταλείψουν τον τόπο τους και να αναζητήσουν αλλού δουλειά. Η μετανάστευση, μαζί με τις διαδικασίες αστικοποίησης των αναπτυσσόμενων χωρών και της δημιουργίας γιγαντιαίων πόλεων, θα αποτελέσουν κάποια από τα βασικά ενδιαφέροντα του Σαλγάδο στα επόμενα χρόνια.

Το 1994 έφυγε από το Magnum και μαζί με τη σύζυγο του Λέλια δημιούργησαν το δικό τους φωτογραφικό πρακτορείο, το Amazonas Images στο Παρίσι.

Το 1997 προσθέτει στο έργο του της απεικόνισης της αντίστασης των καταπιεσμένων τη συλλογή, Terra: Struggle of the landless. Εδώ αφηγείται τη σκληρή ζωή των ακτημόνων χωρικών-εργατών γης της Βραζιλίας και τους αγώνες τους (σκληρούς και πολύνεκρους) εναντίον των γαιοκτημόνων και της κυβέρνησης. Μέσα από αυτές τις φωτογραφίες αναδεικνύεται η δύναμη της συλλογικότητας του κινήματος των χωρίς γη. Πρόκειται για ένα πολιτικό μανιφέστο, με το οποίο ο Σαλγάδο παρεμβαίνει μαχητικά στην πολιτική κατάσταση της Βραζιλίας και τάσσεται ξεκάθαρα υπέρ του αγώνα των αγροτών. Το Terra: Struggle of the landless, είναι μια διεθνής υπεράσπιση και προβολή της οργάνωσης των Βραζιλιάνων ακτημόνων MST (Movimento dos Trabalhadores Rurais Sem Terra).

Το 2000 πραγματοποιεί μια μνημειώδη καταγραφή της σύγχρονης μετανάστευσης με την έκδοση δύο συλλογών φωτογραφιών του, τη συλλογή, Migrations, και τη συλλογή, The Children: Refugees and Migrants. Τα δύο αυτά έργα, στα οποία συγκεντρώνεται η δουλειά από την περιπλάνηση του Σαλγάδο σε 41 χώρες, ακολουθώντας τους δρόμους των πληθυσμών που μεταναστεύουν, αποτελούν το συμπλήρωμα της συλλογής του Workers: An Archaeology of the Industrial Age. Ο Σαλγάδο θα ασχοληθεί όλη τη δεκαετία του 2000 με τους μετανάστες και τους πρόσφυγες, ακολουθώντας τους στις μετακινήσεις τους, ζώντας μαζί τους στους προσφυγικούς καταυλισμούς, περνώντας μαζί τους τα σύνορα και προσπαθώντας να εξηγήσει στον υπόλοιπο κόσμο τις αιτίες που αναγκάζουν κάποιους ανθρώπους να εγκαταλείπουν τον τόπο τους για χτίσουν αλλού μια καλύτερη ζωή. Τις εξηγήσεις αυτές προσπαθεί να αφηγηθεί στις φωτογραφίες του. Επιδιώκει να μετατρέψει τη φωτογραφική μηχανή, όπως λέει, σε ένα μικρόφωνο με το οποίο ο μετανάστης και ο πρόσφυγας θα κάνουν γνωστά στον κόσμο τα προβλήματά τους και τις αιτίες που τα προκαλούν. Αλλά όπως και στην υπόλοιπη δουλειά του, δεν ενδιαφέρεται να δείξει μόνο την δυστυχία αυτών των ανθρώπων. Οι μετανάστες και οι πρόσφυγες που φωτογραφίζει, είναι για το Σαλγάδο άνθρωποι που πρώτα απ’ όλα αξίζουν σεβασμό, ακόμα και θαυμασμό, για τον αγώνα που κάνουν να ξεπεράσουν τις πιο δύσκολες καταστάσεις στις οποίες μπορεί να βρεθεί κάποιος και για τη δυνατότητά τους να προσαρμόζονται δημιουργικά σε ακραίες καταστάσεις και να ξαναρχίζουν τη ρημαγμένη τους ζωή από την αρχή. Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο προσπαθεί με τη φωτογραφική του μηχανή να καταγράψει τις μετακινήσεις πληθυσμών και αυτό αποτυπώνεται και στο έργο του.

Ο Σαλγάδο από τη δεκαετία ήδη του 90 φωτογραφίζοντας τους πολέμους στα Βαλκάνια και την Αφρική (όπου και φωτογράφησε τις φρικαλεότητες της εθνοκάθαρσης στη Ρουάντα), ενδιαφέρθηκε ιδιαίτερα να καταγράψει το τι γίνεται με αυτούς που αναγκάζονται να φύγουν για να γλιτώσουν από τους πολέμους. Οι φωτογραφίες του από τα προσφυγικά στρατόπεδα αυτών των περιοχών είναι από τις πιο συγκλονιστικές.

Τα παιδιά έχουν τραβήξει ιδιαίτερα το ενδιαφέρον του. Η μισή του σχεδόν δουλειά για τους μετανάστες και τους πρόσφυγες αφορά τα παιδιά (δεύτερη συλλογή φωτογραφιών, The Children: Refugees and Migrants). Στις φωτογραφίες του οι εικόνες των παιδιών εκφράζουν μάλλον με τον πιο δυνατό τρόπο την ελπίδα και το πείσμα για αγώνα, το πείσμα να μην υποκύψουν στη δυστυχία. Γι’ αυτό και με τα παιδιά ο Σαλγάδο έκανε κυρίως πορτραίτα (πρόκειται για τα πιο ωραία πορτραίτα της δουλειάς του). Με το πορτραίτο, την απεικόνιση του εκφραστικού προσώπου ενός παιδιού που κοιτάει το φακό συνήθως με αυθάδεια, μπορεί να αποδώσει με πιο δυναμικό τρόπο την αίσθηση της ελπίδας και της πεισματικής αντοχής, που ενδιαφέρεται να αναδεικνύεται από το έργο του.

Το ενδιαφέρον του Σαλγάδο για τα παιδιά που βιώνουν καταστάσεις ακραίας δυστυχίας, δεν περιορίστηκε μόνο στα παιδιά πρόσφυγες και μετανάστες. Από το 2000 στηρίζει την εκστρατεία των Γιατρών Χωρίς Σύνορα για την εξάλειψη της παιδικής πολιομυελίτιδας και έχει επισκεφτεί για το σκοπό αυτό πολλές χώρες (τη Σομαλία, το Σουδάν, την Ινδία, το Κονγκό, το Πακιστάν κτλ), φωτογραφίζοντας αυτή την καμπάνια. Όμως σε όλα τα έργα του, με όποιο θέμα και αν ασχολείται, ενδιαφέρεται να καταγράψει και να αφηγηθεί, ποιες είναι οι επιπτώσεις της κοινωνικής αδικίας στις ζωές των παιδιών.

Το 2000 πραγματοποίησε ταυτόχρονα σε τέσσερις διαφορετικές πόλεις του κόσμου την έκθεση με τίτλο «Exodus» (οι φωτογραφίες της οποίας εκδόθηκε σε συλλογή με τον ίδιο τίτλο). Στη συλλογή υπάρχουν περισσότερες από 300 φωτογραφίες, που τραβήχτηκαν στο διάστημα μεταξύ του 1994 και του 1999. Μ’ αυτή τη δουλειά επιχείρησε να εμβαθύνει περισσότερο στις αιτίες της μετανάστευσης που συμβαίνει σε όλο τον κόσμο, και των επιπτώσεων που επιφέρουν οι μετακινήσεις πληθυσμών.

Το Σεπτέμβριο του 2007 παρουσίασε στη Βραζιλιάνικη πρεσβεία στο Λονδίνο μια έκθεση φωτογραφιών με εργάτες και εργάτριες που δουλεύουν σε όλους τους τομείς της διαδικασίας παραγωγής του καφέ από την καλλιέργεια και τη συγκομιδή του, μέχρι τη μεταφορά και την βιομηχανική επεξεργασία του, σε όλο τον κόσμο (Ινδία, Γουατεμάλα, Αιθιοπία, Βραζιλία κτλ). Με τις φωτογραφίες αυτές ο Σαλγάδο προσπάθησε να ευαισθητοποιήσει τους ανθρώπους των αναπτυγμένων χωρών για τις συνθήκες εργασίας, κάτω από τις οποίες παράγεται ο καφές.

Την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε και τη συλλογή Afrika, με εικόνες από τη ζωή στις αγροτικές κυρίως περιοχές της Αφρικής. Η Αφρική είναι στο επίκεντρο των ενδιαφερόντων του Σαλγάδο. Από εκεί προέρχονται οι πρώτες του φωτογραφίες καθώς και οι πρώτες του συλλογές (τα δύο άλμπουμ, Sahel), έχει κάνει πάρα πολλές εκθέσεις για την Αφρική, έχει δραστηριοποιηθεί μαζί με διεθνείς οργανώσεις για τα προβλήματα των ανθρώπων εκεί και έχει καλύψει τους πολέμους της δεκαετίας του 90. Οι πληθυσμοί της Αφρικής έχουν ίσως υποστεί τις πιο τραγικές συνέπειες των παγκόσμιων οικονομικών και πολιτικών εξελίξεων και αυτές τις συνέπειες προσπαθεί ο Σαλγάδο να καταστήσει γνωστές σε όλο τον κόσμο, επιδιώκοντας τη συνειδητοποίηση και την κινητοποίηση των ανθρώπων του ανεπτυγμένου κόσμου. Από τη δουλειά του στην Αφρική προέρχονται οι πιο σοκαριστικές φωτογραφίες του: σκελετωμένοι άνθρωποι (και κυρίως παιδιά), νεκροί από πείνα και από αρρώστιες (συγκλονιστικές εικόνες γονιών που κρατάνε τα νεκρά παιδιά τους), εικόνες φρίκης από τη Ρουάντα, με τις μπουλντόζες να θάβουν στοίβες από πτώματα ανθρώπων, εικόνες προσφυγιάς, μετανάστευσης και απάνθρωπων συνθηκών εργασίας, εικόνες εθνικιστικής βίας… Όμως ο Σαλγάδο μέσα από τη δουλειά του για την Αφρική προσπαθεί να αναδείξει και μια άλλη πτυχή, που υπάρχει σε όλο του το έργο και σιγά-σιγά αρχίζει να παίζει έναν όλο και πιο κεντρικό ρόλο. Αυτό που πάντοτε τον ενδιαφέρει να καταγράψει και να ιστορήσει μέσα από τις φωτογραφίες του, είτε βρίσκεται στη Λατινική Αμερική, είτε σε χώρες της Ασίας, είτε στην Αφρική, είναι το στοιχείο της αξιοπρέπειας και της αντίστασης. Επίσης όμως και το στοιχείο της επιμονής όλων αυτών των ανθρώπων, στη διατήρηση των ιδιαίτερων πολιτισμικών τους παραδόσεων. Στο συνολικό του έργο για την Αφρική, οι εικόνες αυτές είναι από τις πιο όμορφες. Ο Σαλγάδο φωτογράφισε αυτούς τους ανθρώπους – φυλές και χωριά που διατηρούν ακόμα έντονα στοιχεία από το προκαπιταλιστικό τους παρελθόν – όχι για να απαθανατίσει την φολκλορική όψη της Αφρικής, ή για να διασώσει πλευρές του πολιτισμού της ανθρωπότητας που χάνονται, αλλά για να ισχυριστεί (όπως και το ισχυρίζεται σαφώς στις συνεντεύξεις του), ότι ο δυτικός κόσμος θα πρέπει να πάρει υπόψιν του αυτές τις μορφές κοινωνικής οργάνωσης, ανθρώπινης συμβίωσης και εκμετάλλευσης του φυσικού περιβάλλοντος, προκειμένου να συγκροτήσει μια απάντηση για τα σοβαρά προβλήματα που είναι κοινά σε όλο τον κόσμο. Με τον τρόπο αυτό προσπαθεί οι φωτογραφίες του να γίνονται το μέσο μιας δημοκρατικής επικοινωνίας όσων ζουν στις αναπτυγμένες χώρες, με τους ανθρώπους οι οποίοι διατηρώντας ακόμα έναν τρόπο ζωής πολύ διαφορετικό, μπορούν να προτείνουν λύσεις για τα παγκόσμια προβλήματα. Για το Σαλγάδο οι κοινωνίες αυτές μπορούν να προσφέρουν τα στοιχεία μιας απάντησης στο ζήτημα της συνεχιζόμενης ανάπτυξης ενός επιθετικού ατομικισμού, που διαλύει κάθε αίσθηση ευθύνης και συλλογικής αντίληψης. Επίσης όμως, μπορούν να προτείνουν και τρόπους εκμετάλλευσης του φυσικού περιβάλλοντος που δεν θα είναι ληστρικός και καταστροφικός.

Ο Σαλγάδο έχει δραστηριοποιηθεί έντονα ενάντια στην περιβαλλοντική καταστροφή απ’ την αρχή σχεδόν της σταδιοδρομίας του ως φωτογράφος. Φωτογραφίζοντας τους ανθρώπους των αναπτυσσόμενων χωρών, τις αγροτικές περιοχές, όπου οι κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές ανακατατάξεις οδηγούσαν σε μεγαλύτερη εξαθλίωση τμήματα των πληθυσμών και εξανάγκαζε άλλα να πάρουν το δρόμο της μετανάστευσης, ή φωτογραφίζοντας τους τόπους τελικού προορισμού, ή προσωρινής συγκέντρωσης αυτών των ανθρώπων – τις πόλεις των αναπτυσσόμενων χωρών, οι οποίες ξαφνικά τριπλασίαζαν ή τετραπλασίαζαν τον πληθυσμό τους, κάτω από συνθήκες που τις καθιστούν μη κατοικήσιμες – βιώσιμες, ο Σαλγάδο συνειδητοποιούσε ότι κάποιες από τις αιτίες της φτώχειας συνδέονται με τον τρόπο που οργανώνεται στο σύγχρονο κόσμο η εκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών πηγών του πλανήτη και η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος. Στην Αφρική ο παράγοντας αυτός είναι από τους πιο καθοριστικούς για τις συνθήκες εξαθλίωσης που επικρατούν. Στη Λατινική Αμερική το ίδιο. Ο Σαλγάδο, μαζί με τη Λέλια έχουν εστιάσει από το 1990 το ενδιαφέρον τους και τις προσπάθειές τους στην ιδιαίτερη πατρίδα τους τη Βραζιλία. Στη Βραζιλία ανήκουν τεράστιες εκτάσεις τροπικού δάσους, από τις οποίες καθημερινά καταστρέφεται ένα πολύ μεγάλο κομμάτι. Για το Σαλγάδο η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος στη Βραζιλία συνδέεται άμεσα με τις κοινωνικές αλλαγές που συντελούνται στη βραζιλιάνικη ύπαιθρο και έχουν έχουν αντίκτυπο σε όλο το κόσμο. Το σύστημα της μονοκαλλιέργειας έχει εκτοπίσει ένα τεράστιο κομμάτι παραδοσιακών αγροτικών πληθυσμών, αναγκάζοντάς τους να εγκαταλείψουν τη γη τους και να συρρεύσουν στις πόλεις, γιγαντώνοντάς τες και εντείνοντας τα προβλήματα των συνθηκών διαβίωσης. Ένα άλλο κομμάτι παραδοσιακών αγροτών έχει μετατραπεί σε εργάτες γης που εργάζονται στις μεγάλες μονοκαλλιέργειες με συμβάσεις μερικής απασχόλησης ορισμένου χρόνου. Τα τροπικά δάση αποψιλώνονται συστηματικά για να δημιουργηθούν μεγαλύτερες εκτάσεις καλλιέργειας. Η διαδικασία αυτή έχει συνέπειες που υπερβαίνουν τη Βραζιλία. Για παράδειγμα, αναφέρει ο Σαλγάδο, η Βραζιλία «έχει καταστεί ο μεγαλύτερος παραγωγός των πορτοκαλιών που πωλούνται στην αγορά των ΗΠΑ και η παραγωγή της έχει αντικαταστήσει εν μέρει την παραγωγή της πολιτείας της Φλόριντα…» Πρόκειται για μια καταστροφή που δεν αφορά απλώς τη «φύση» (ως κάτι διαφορετικό από τις ανθρώπινες κοινωνίες) αλλά τους ανθρώπους εκείνους των οποίων οι συνθήκες επιβίωσης σχετίζονται με την διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος: «…λόγω της αποψίλωσης των δασών, της υλοτομίας και των εξαγωγών ξυλείας, των αγροκτημάτων βοοειδών και των εξορυκτικών δραστηριοτήτων καταστρέφουμε τα δάση μας και, ως εκ τούτου, ο ινδιάνικος πολιτισμός, καθώς και οι Ινδιάνοι πεθαίνουν.»

Ο Σαλγάδο μαζί με τη Λέλια δούλεψαν από το 1990 για την αποκατάσταση ενός μικρού τμήματος του τροπικού δάσους στη Βραζιλία. Το 1998 ίδρυσαν μαζί και με άλλους το Ινστιτούτο Terra, για την αποκατάσταση και την προστασία του τροπικού δάσους. Όπως αναφέρει σε συνέντευξή του, έχουν φυτευτεί 5,1 εκατομμύρια δέντρα, ενώ προσπαθούν να χρηματοδοτήσουν την δημιουργία ενός σχολείου περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για εκπαιδευτικούς, αγρότες και μηχανικούς αγροτικών περιοχών.

Φυσικά το ενδιαφέρον του Σαλγάδο για την προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί και μια από τις θεματικές για τις οποίες εργάζεται συστηματικά ως φωτογράφος. Το 2004 ξεκίνησε το έργο που ονομάζει, «Genesis», το οποίο θα μπορούσαμε να χωρίσουμε (ίσως κάπως αυθαίρετα) σε δύο ενότητες, οπωσδήποτε άμεσα σχετιζόμενες μεταξύ τους: η μία ενότητα αποτελείται από φωτογραφίες του φυσικού περιβάλλοντος, σε μία κατάσταση, όπου δεν υπάρχει ακόμα (τουλάχιστον δεν είναι ορατή) η ανθρώπινη παρέμβαση. Πρόκειται για πανέμορφες εικόνες από τροπικά δάση, βουνά, παγετώνες, ερήμους, λίμνες, αλλά και εικόνες άγριων ζώων. Ο Σαλγάδο ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο για να καταγράψει την ομορφιά της άγριας ζωής που απειλείται άμεσα: στα τροπικά δάση της Λατινικής Αμερικής, της Αφρικής, της Ασίας, στα νησιά Γκαλαπάγκος (από τα οποία ο Δαρβίνος άρχισε την επιστημονική εξιστόρηση της ιστορίας του ανθρώπινου είδους, ως κάτι δομικά όμοιου με τα άλλα είδη του πλανήτη), στην Παταγονία, την Αρκτική και την Ανταρκτική… Με τις εικόνες των τοπίων ο Σαλγάδο προσπαθεί να μεταδώσει το στοιχείο της γαλήνης και της ψυχικής ευφορίας που μπορεί να προσφέρει η φύση. Και ταυτόχρονα να αναδείξει το φυσικό περιβάλλον ως ένα δυναμικό και ενεργητικό πεδίο (εν αντιθέσει με τις αντιλήψεις του φυσικού περιβάλλοντος ως παθητικού πεδίου εκμετάλλευσης). Μέσα από τις φωτογραφίες των ζώων τονίζεται η ενότητα της ζωής στον πλανήτη. Γι’ αυτό και οι συγκεκριμένες φωτογραφίες έχουν αρκετές ομοιότητες, όσον αφορά στην οπτική του φωτογράφου, με αυτές των ανθρώπων, ακόμα και με τις φωτογραφίες πορτρέτων. Συχνά το ζώο που βλέπουμε σε μια φωτογραφία του Σαλγάδο είναι μια ιδιαίτερη, θα λέγαμε ατομική ύπαρξη, που κατά κάποιον τρόπο, μέσω της φωτογραφίας επικοινωνεί με τους ανθρώπους, καθιστώντας γνωστή την ιδιαίτερη κατάστασή του.

Η δεύτερη ενότητα της δουλειάς «Genesis», αποτελείται από φωτογραφίες ιθαγενών πληθυσμών που εξακολουθούν να ζουν σε προκαπιταλιστικές συνθήκες. Ο Σαλγάδο έχει ενδιαφερθεί σε όλο του το έργο να αναδείξει τα προβλήματα των ιθαγενών πληθυσμών σε όλο το κόσμο. Είτε πρόκειται για το έργο του Workers, είτε για το Terra: Struggle of the landless, είτε για τα έργα του για τους μετανάστες και τους πρόσφυγες ή για την Αφρική, πάντοτε υπάρχει επιμονή στην καταγραφή της κατάστασης των ιθαγενών πληθυσμών, της καταπίεσης που βιώνουν, αλλά και της αντίστασής τους και της επιμονής τους στις πολιτισμικές τους παραδόσεις. Με το πρόγραμμα «Genesis» ο Σαλγάδο προχωράει ακόμα πιο πέρα. Σε αυτό το έργο οι ιθαγενείς πληθυσμοί (κυρίως της πατρίδας του της Βραζιλίας, αλλά και ολόκληρης της Λατινικής Αμερικής, της Αφρικής, της Ασίας και της Ωκεανίας) δεν εμφανίζονται πια καθόλου σαν θύματα εκμετάλλευσης και καταπίεσης. Αυτό φυσικά δεν συμβαίνει γιατί ο Σαλγάδο υποτιμάει αυτό το ζήτημα, κάθε άλλο μάλιστα, η δραστηριότητά του σε σχέση με την προστασία των τροπικών δασών αφορά κυρίως το ζήτημα της υπεράσπισης των δικαιωμάτων αυτών των πληθυσμών. Αυτό που ενδιαφέρει το Σαλγάδο σε αυτό το έργο, είναι να παρουσιάσει με έναν θετικό τρόπο, εικόνες μιας επιτυχημένης διαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος, αλλά και ανθρώπινης συνύπαρξης. Γι’ αυτό και δεν φωτογραφίζει πια τους απογόνους των ιθαγενών που έχουν γίνει εργάτες γης ή έχουν μεταναστεύσει στις πόλεις, αλλά αυτούς τους ανθρώπους, οι οποίοι εξακολουθούν να ζουν πιο κοντά σε μια εποχή που προηγήθηκε της κατάκτησής τους από την Ευρώπη. Μέσα από αυτές τις φωτογραφίες αναδεικνύεται ίσως η πιο αισιόδοξη οπτική σε ολόκληρο το έργο του. Οι άνθρωποι αυτοί είναι χαρούμενοι, είναι ξένοιαστοι και παν’ απ’ όλα είναι πολύ ωραίοι. Η ύπαρξη τους μέσα στις φωτογραφίες του Σαλγάδο βεβαιώνει μια ομορφιά της ζωής που μπορούμε να επιτύχουμε ως αποτέλεσμα της προσπάθειας να κάνουμε καλύτερο τον κόσμο.

Με αυτές τις φωτογραφίες ο Σαλγάδο πραγματοποιεί μια ενδιαφέρουσα μετατόπιση, όσον αφορά την επικοινωνία μεταξύ του εικονιζόμενου προσώπου και του κοινού στο οποίο απευθύνεται η φωτογραφία. Στα άλλα έργα του η φωτογραφική μηχανή παίζει το ρόλο ενός μικροφώνου (όπως λέει ο ίδιος Σαλγάδο) και ταυτόχρονα συσκευής αυτόματης μετάφρασης, με τα οποίο ο εικονιζόμενος καταφέρνει να μιλήσει. Εάν δεν υπήρχε η φωτογραφική μηχανή το πρόσωπο θα ήταν βουβό, η γλώσσα του θα ήταν κενή από περιεχόμενο, δεν θα υπήρχε καν. Εδώ στις εικόνες των ιθαγενών υπάρχει κάτι διαφορετικό: η φωτογραφία μας παρουσιάζει μία γλώσσα την οποία θα πρέπει να αποκωδικοποιήσουμε και να κατανοήσουμε. Δεν είναι καθόλου τυχαίο, το γεγονός ότι αυτό που κυρίως καταγράφεται μέσα από αυτές τις φωτογραφίες είναι οι διάφορες τελετουργικές μορφές έκφρασης και επικοινωνίας αυτών των ανθρώπων. Τελετουργικοί χοροί και παιγνίδια, τελετουργικές βαφές και στολισμοί του σώματος και του προσώπου, τελετουργικές μάσκες, τελετουργικές χειρονομίες… Η τελετουργία των ιθαγενών είναι μια γλώσσα την οποία εμείς θα πρέπει να μάθουμε. Εδώ πια δεν είναι οι ιθαγενείς τα θύματα που χρειάζονται την βοήθειά μας και γι’ αυτό η γλώσσα τους μεταφράζεται αυτόματα από τον φωτογράφο, προκειμένου να μπορέσουμε να κατανοήσουμε την δυστυχία τους. Εδώ τα θύματα είναι αυτοί στους οποίους απευθύνεται η φωτογραφία ενώ ο λόγος των εικονιζόμενων κρύβεται κάτω από τους τελετουργικούς κώδικες που αναπαριστά ο Σαλγάδο. Για να σωθούμε θα πρέπει να μάθουμε να διαβάζουμε τα σήματα που μας στέλνει, μέσα από τις φωτογραφίες του Σαλγάδο, ένας κόσμος στα πρόθυρα της βιολογικής εξαφάνισης.

Ίσως σ’ αυτό το έργο αναδεικνύεται περισσότερο η ικανότητα του Σαλγάδο ως καλλιτέχνη. Αυτή την πλευρά της δουλειάς του, την αισθητική-καλλιτεχνική ποιότητα του έργου του, ο Σαλγάδο πάντοτε επιμένει να υποβαθμίζει. Όπως λέει, δεν θέλει το ενδιαφέρον του θεατή να επικεντρώνεται στη μελέτη της διαβάθμισης των αποχρώσεων του άσπρου μαύρου, αλλά να προβληματίζεται πάνω σε αυτό που αφηγείται η φωτογραφία, ή αυτοί που εικονίζονται στις φωτογραφίες του. Όμως οι φωτογραφίες του είναι πάντοτε αποτελέσματα μιας πολύ προσεκτικής παρατήρησης των φωτοσκιάσεων, των όγκων και των σχημάτων. Και έχει κατηγορηθεί ακριβώς γι’ αυτό, ότι δηλαδή δημιουργεί ωραίες εικόνες της ανθρώπινης δυστυχίας. Όμως η καλλιτεχνική ποιότητα αποτελεί για το Σαλγάδο ένα από τα εκφραστικά μέσα με τα οποία συγκροτείται η ποιότητα της αφήγησης η οποία παρουσιάζεται μέσα απ΄ τις εικόνες που δημιουργεί. Αφιερώνει πολύ προσπάθεια για να είναι το αποτέλεσμα της δουλειάς του καλλιτεχνικά άρτιο, επειδή η δυναμική και η πειστικότητα της εικόνα εξαρτάται από την καλλιτεχνική της δυναμική. Η επιμονή του Σαλγάδο στο ασπρόμαυρο δεν προέρχεται από έναν εκκεντρικό φορμαλισμό. Το ασπρόμαυρο του δίνει τη δυνατότητα να παρουσιάσει μια πραγματικότητα σε όλη της την τραγική ένταση, να επιλέξει και να αναδείξει εκείνα τα στοιχεία που θεωρεί ότι αποτελούν δομικά χαρακτηριστικά της ιστορίας που αφηγείται, να φωτίσει κάτω και πίσω από την επιφάνεια του άμεσα ορατού.

Κάθε φωτογραφία του Σαλγάδο συνήθως είναι το αποτέλεσμα μιας δουλειάς που κάνει για πολύ καιρό, συχνά για χρόνια. Ο Σαλγάδο ζει για πολύ καιρό μαζί με τους ανθρώπους που φωτογραφίζει (στα εργοτάξια και στα χωράφια, στα στρατόπεδα προσφύγων και στους δρόμους της μετανάστευσης, στα χωριά των ιθαγενών…), γνωρίζεται μαζί τους, συζητάει και ακούει τις ιστορίες τους. Μόνο αφού γνωριστεί μαζί τους καλά και τους εξηγήσει για τη δουλειά του, αρχίζει να τους φωτογραφίζει, επιδιώκοντας πάντοτε να το κάνει με τη συναίνεσή τους. Τότε όπως λέει, συνήθως είναι οι ίδιοι που πηγαίνουν και του ζητάνε να τους φωτογραφήσει, επειδή έχουν πειστεί ότι η ιστορία τους και το πρόβλημά τους πρέπει να γίνουν γνωστά. Σχεδόν κάθε φωτογραφία του Σαλγάδο στηρίζεται σε μια ιστορία που τα πρόσωπα έχουν αφηγηθεί στο φωτογράφο. Και αυτό ισχύει ακόμα και για τις πιο τραγικές φωτογραφίες που έχει τραβήξει, για παράδειγμα αυτές από τα στρατόπεδα προσφύγων της Αφρικής, που δείχνουν σκελετωμένους ανθρώπους δίπλα στα παιδιά τους τα οποία έχουν πεθάνει από πείνα. Ακόμα και σε αυτές τις περιπτώσεις, υποστηρίζει ο Σαλγάδο, αυτοί οι άνθρωποι δέχτηκαν οι ίδιοι να φωτογραφηθούν. Με αυτό το τρόπο καταφέρνει να κάνει τους ανθρώπους που φωτογραφίζει αφηγητές της ιστορίας τους. Δεν τον ενδιαφέρει να συλλάβει μια δραστηριότητα, μια σκηνή, μία κίνηση στην υποτιθέμενη φυσικότητα που προϋποθέτει την άγνοια αυτού που φωτογραφίζεται (όπως λέει, δεν ενδιαφέρεται να φωτογραφίζει φαντάσματα). Ο Σαλγάδο θεωρεί τις φωτογραφίες του προϊόντα συνεργασίας με τους ανθρώπους που φωτογραφίζει. Μαζί δουλεύουν για πολύ καιρό για να αναπαραστήσουν την ιστορία τους. Ο ίδιος συχνά χαρακτηρίζει τις φωτογραφίες του «αναπαραστάσεις» και δεν πρόκειται για σχήμα λόγου. Υπάρχει έντονα μια δραματική (με την έννοια του θεατρικού) διάσταση στο έργο του. Στήνει θα λέγαμε ένα σκηνικό, με σενάριο, πρωταγωνιστές και ρόλους και αυτό είναι που καταγράφει με τη φωτογραφική του μηχανή. Δέστε για παράδειγμα τις φωτογραφίες από τη Serra Pelada. Οι εργάτες ξέρουν ότι τους φωτογραφίζει, συχνά στήνονται ένας – ένας για να φωτογραφηθούν και κοιτάνε τη μηχανή κατάματα, ακόμα κατά τη διάρκεια της δουλειάς, όταν είναι φορτωμένοι και σκαρφαλώνουν στις απότομες πλαγιές του ορυχείου. Μια από αυτές τις φωτογραφίες παρουσιάζει κατά τη γνώμη μου ιδιαίτερο ενδιαφέρον, από αυτή την άποψη. Δύο όρθιοι εργάτες φορτωμένοι, περιμένουν να ανέβουν τη σκάλα. Και οι δυο κοιτάνε κατάματα το φωτογράφο, αλλά το πιο εντυπωσιακό είναι ο τρόπος με τον οποίο έχουν σταθεί-στηθεί οι ίδιοι και όλοι οι υπόλοιποι εργάτες δίπλα τους και πίσω τους. Μια τέτοια αναγεννησιακού τύπου γεωμετρική τοποθέτηση των σωμάτων όλων αυτών των ανθρώπων δεν θα μπορούσε να προέλθει μέσα από μια τυχαία λήψη. Αν χωρίζαμε τη φωτογραφία κάθετα στη μέση, το αριστερό μισό της θα ήταν σχεδόν η κατοπτρική αντανάκλαση του δεξιού μισού της.

Έχει επίσης κατηγορηθεί, ότι δεν αποστασιοποιείται από το θέμα του όσο χρειάζεται για να μπορεί να είναι αντικειμενικός. Και πραγματικά, από αυτή την άποψη οι φωτογραφίες του δεν είναι αντικειμενικές περιγραφές μιας κενής και ουδέτερης πραγματικότητας. Ο Σαλγάδο δεν παρουσιάζει «όλες τις απόψεις», κάθε άλλο μάλιστα, το έργο του είναι απόλυτα στρατευμένο και τοποθετημένο σε μία μόνο πλευρά, στην πλευρά των αδικημένων. Στην πραγματικότητα ο Σαλγάδο καταλαβαίνει ότι δεν υπάρχει τρόπος να μιλήσεις αντικειμενικά για την αδικία και την καταπίεση παρά μόνο από την πλευρά των αδικημένων και των καταπιεσμένων και γι’ αυτό και οι φωτογραφίες του αποτελούν μια ουσιαστική περιγραφή της σύγχρονης πραγματικότητας. Και επίσης δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να δει κανείς τις φωτογραφίες του Σαλγάδο, παρά μόνο παίρνοντας θέση απέναντι σ’ αυτό που βλέπει, όχι την οποιαδήποτε θέση, αλλά στο πλευρό αυτών που υποφέρουν και αντιστέκονται.

Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η ματιά του είναι περισσότερο πολιτική παρά ανθρωπιστική. Γι’ αυτό και περισσότερο από τη δυστυχία και τον πόνο, ή δίπλα στη δυστυχία και τον πόνο, επιδιώκει πάντοτε να αναδεικνύει το στοιχείο της αξιοπρέπειας, της αντοχής και της αντίστασης. Εξάλλου είναι σε αυτά που «ποντάρει» και ο ίδιος πολιτικά. Όπως δηλώνει, μέσα από τη δουλειά του, ερχόμενος σε επαφή με ανθρώπους οι οποίοι βίωναν τις πιο τραγικές καταστάσεις, άρχισε να αλλάζει τις απόψεις που είχε για τον κόσμο: «Αισθανόμουν ότι οι πολιτικές μου πεποιθήσεις μου πρόσφεραν απαντήσεις σε πολλά προβλήματα. Πίστευα πραγματικά ότι η ανθρωπότητα εξελίσσεται προς μια θετική κατεύθυνση». Αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι η εξέλιξη της ανθρωπότητας μπορεί να είναι και προς την αντίθετη κατεύθυνση, της καταστροφής και της βαρβαρότητας. Οι άνθρωποι που φωτογραφίζει και κυρίως ο τρόπος με τον οποίο αναπαριστά την ιστορία τους, αποτελούν για το Σαλγάδο τα παραδείγματα που δείχνουν ότι μπορούμε να κατευθύνουμε την εξέλιξη προς μια θετική προοπτική.

Ο Σαλγάδο δεν είναι ένας φωτορεπόρτερ, αν και τη δουλειά που έχει κάνει φωτογραφίζοντας για τρεις δεκαετίες τα πιο σημαντικά γεγονότα, θα τη ζήλευαν πολλοί δημοσιογράφοι. Δεν είναι επίσης καλλιτέχνης φωτογράφος – ο ίδιος θα απέρριπτε έντονα έναν τέτοιο χαρακτηρισμό, παρά την αισθητική αρτιότητα του έργου του. Αυτό που κάνει, τον καθιστά περισσότερο ένα ακτιβιστή που παλεύει ενάντια στην κοινωνική αδικία σε όλο το κόσμο, χρησιμοποιώντας την φωτογραφική του μηχανή και την καλλιτεχνική του ικανότητα. Όπως λέει, προσπαθεί με τις φωτογραφίες του να κάνει γνωστά τα αποτελέσματα της παγκοσμιοποίησης και του νεοφιλελευθερισμού. Γι’ αυτό και η δράση του ποτέ δεν περιορίστηκε μόνο στη φωτογράφιση. Συνεργάζεται με πολλές διεθνής ανθρωπιστικές οργανώσεις (με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα στους οποίους έχει δωρίσει ένα πολύ μεγάλο κομμάτι του έργου του, με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, την Ύπατη Αρμοστεία για τους Πρόσφυγες, τη Διεθνής Αμνηστία και τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα) και μαζί με τη γυναίκα του δραστηριοποιούνται για την αναδάσωση και την προστασία των τροπικών δασών. Επίσης είναι πρέσβης Καλής Θελήσεως της UNICEF. Θα μπορούσε να αμφισβητήσει κανείς την αποτελεσματικότητα, ακόμα και το ρόλο που παίζουν αυτές οι διεθνής ΜΚΟ και θα μπορούσαμε επίσης να πούμε πολλά για τις πολιτικές απόψεις του ίδιου του Σαλγάδο, αλλά δεν είναι αυτό που έχει σημασία για να καταλάβουμε το έργο του. Οι προσωπικές του πολιτικές επιλογές (η συνεργασία του με τις οργανώσεις αυτές), δείχνουν έναν καλλιτέχνη, ο οποίος δεν μένει ικανοποιημένος μόνο με το έργο του και προσπαθεί να περνάει πάντοτε σε πιο συγκεκριμένες μορφές δράσης. Και αυτή η απαίτηση να παίρνει κανείς ενεργά μέρος ενάντια στην αδικία, είναι ένα βασικό χαρακτηριστικό της δουλειάς του, που δεν καθορίζεται από το βαθμό συνεργασίας του με τις διάφορες διεθνείς ΜΚΟ, αλλά από την καλλιτεχνική ειλικρίνεια και την πολιτική τιμιότητα του καλλιτέχνη.

Δεν είναι υπερβολή να πούμε, ότι οι φωτογραφίες του Σαλγάδο είναι πολιτικά εργαλεία. Το σύνολο του έργου του εικονογραφεί τη θεματολογία ενός σύγχρονου αντικαπιταλιστικού κινήματος: καταπίεση της εργατικής τάξης, ανεργία, μετανάστευση και προσφυγιά, γυναίκες σε απάνθρωπες συνθήκες εργασίας, εξαθλιωμένα και υποσιτιζόμενα παιδιά, καταπίεση μειονοτήτων, φτώχεια των αναπτυσσόμενων χωρών, καταστροφή του περιβάλλοντος, πόλεμοι… Για το Σαλγάδο όλα αυτά τα ζητήματα δεν είναι ασύνδετα μεταξύ τους. Οι φωτογραφίες του αποτελούν επίσης μια παρουσίαση των σχέσεων που υπάρχουν μεταξύ όλων αυτών, αλλά περισσότερο κι απ’ αυτό, οι φωτογραφίες του βεβαιώνουν για τη δυνατότητα να στρέψουμε την εξέλιξη της ανθρωπότητας προς την σωστή κατεύθυνση.

Το αφιέρωμα στο Σαλγάδο περιλαμβάνει ένα slide show φωτογραφιών του, επενδυμένο μουσικά με τρεις διαφορετικές εκτελέσεις του τραγουδιού «Construção», του αριστερού Βραζιλιάνου στιχουργού και μουσικοσυνθέτη Chico Buarque. Επίσης ένα φάκελο με πολύ περισσότερες φωτογραφίες, από διάφορες συλλογές του. Μαζέψαμε αυτές τις φωτογραφίες από πάρα πολλά sites και blogs (δίνονται τα πιο σημαντικά) και πολλές από αυτές δεν είναι καλής ποιότητας. Εντούτοις τις αφήσαμε για να μπορεί κανείς να σχηματίσει μια όσο το δυνατόν πιο συνολική εικόνα για το έργο του Σαλγάδο. Οι φωτογραφίες του Salgado βρίσκονται στο ακόλουθο αρχείο που μπορείτε να κατεβάσετε:

http://www.archive.org/download/Salgado/SebastioSalgado.zip

Κώστας Κ.

Πηγές:

1-http://www.madeinphoto.fr/
2-http://photography-now.net/listings/index.phpoption=com_content&task=view&id=375&Itemid=334
3- http://taringa.net/posts/imagenes/2723219/bolivia,-vista-por-dos-fotografos.html
4- :http://taringa.net/posts/imagenes/2365542/Fotografias-de-Sebastiao-Salgado.html
5- http://taringa.net/posts/imagenes/2443327/fotografias-de-sebastiao-salgado-ll.html
6-http://http://taringa.net/posts/imagenes/2565623/galeria-de-grandes-maestros-de-la-fotografia,todos-los-links.html
7- http://www.medios.org.ar/?p=50
8- http://muzderauli.wordpress.com/2009/07/30/sebastiao-salgado/
9- http://www.amazonasimages.com/accueil
10- http://muzderauli.wordpress.com/2009/07/30/sebastiao-salgado/,
11- http://karakaregokyuzu.blogspot.com/search/label/Sebastia%20Salgado,
12- http://deboradamato.blogspot.com/2007/04/exodos-la-lucha-por-la-tierra.html,
13- http://www.lensculture.com/salgado.html

Από το blog Αφορμή

Ο Υπουργός Μεταφορών δε λέει την αλήθεια για τα διόδια

Δελτίο Τύπου του Πανελλαδικού Συντονιστικού Επιτροπών κατά των Διοδίων σχετικά με τη συνέντευξη του Υπ.Μετ. στις 14/09/2010 στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του ALPHA

Στο κεντρικό δελτίο του τηλεοπτικού σταθμού Alpha, στις 14/09/2010, παρακολουθήσαμε τον Υπουργό Μεταφορών κ. Ρέππα, σχολιάζοντας ρεπορτάζ που είχε προηγηθεί σχετικά με το κίνημα «Δεν Πληρώνω Διόδια», να δηλώνει:

«… Ας γνωρίζουμε ότι το πιο πιθανό είναι η εταιρεία να κρατά τον αριθμό κυκλοφορίας του οχήματος τους και να προσφεύγει εναντίων του Δημοσίου μετά, από το οποίο θα ζητά την ανάλογη αποζημίωση. Τα διόδια που δεν πληρώνουν οι ιδιώτες θα τα πληρώσει το Δημόσιο με την μία ή με την άλλη μορφή κατά την απαίτηση των παραχωρησιούχων και αυτό είναι κάτι που πρέπει να το αντιμετωπίσουμε και να μην το επιτρέψουμε.»

Θέλουμε να υπενθυμίσουμε στον Υπουργό ότι στο άρθρο 24 του Ν.3555/2007 με τον οποίο κατοχυρώνεται η παραχώρηση τμήματος της Ε.Ο. Αθήνας Θεσσαλονίκης στην εταιρεία ΝΕΑ ΟΔΟΣ Α.Ε. ορίζεται ότι: “σε κάθε περίπτωση το Δημόσιο δεν φέρει την ευθύνη της βεβαίωσης και είσπραξης των ανωτέρω (σ.σ. κομίστρων). Ειδικότερα η δαπάνη της διαδικασίας βεβαίωσης και είσπραξης των ανωτέρω βαρύνει τον παραχωρησιούχο, ο οποίος δεν δικαιούται να απαιτήσει από το Δημόσιο οποιαδήποτε αποζημίωση για τις ανωτέρω αιτίες ούτε να απαιτήσει περαιτέρω ανάμιξη του Δημοσίου στα θέματα αυτά”.

Στο ίδιο δελτίο ειδήσεων ο κ. Υπουργός απαντώντας σε σχόλιο του δημοσιογράφου κ. Σρόιτερ που του υπενθύμιζε τις υποσχέσεις της σημερινής κυβέρνησης για μείωση των τιμών διοδίων είπε : «Θα μου επιτρέψετε να πω ότι τα διόδια αυτά, ως προς την πυκνότητα των θέσεων τους και ως προς το ύψος έχουν ψηφιστεί το 2007, από την προηγούμενη Κυβέρνηση, στο πλαίσιο, των συμβάσεων παραχώρησης που πήραν την μορφή νόμου..(…). όσον αφορά την επαναδιαπραγμάτευση, πράγματι, αυτή ήταν η σκέψη, αλλά οι οικονομικές εξελίξεις και το υψηλό επίπεδο των spread, δεν επιτρέπει στις τράπεζες που είναι οι χρηματοδότες για την κατασκευή αυτών των μεγάλων αυτοκινητόδρομων, να μπουν εύκολα σε μια διαπραγμάτευση, εκτός και αν καταλήξουμε σε συμφωνία, η οποία θα είναι πασιφανώς σε βάρος του δημόσιου συμφέροντος.»

Διεθνής Αμνηστία

Αφίσες από καμπάνιες της Διεθνούς Αμνηστίας - Ελληνικό Τμήμα

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΑΝΟΙΓΜΑ ΤΩΝ ΔΙΟΔΙΩΝ

ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΑΓΩΝΑ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΑ ΔΙΟΔΙΑ